Lieve Jan, ik herinner je onvoorwaardelijke vriendschap

Gewoon zijn 
is het mooiste wat er is, 
en daarvoor kun je alles vergeten

                                                                      Jan van Delden

Karin en ik wisten dat je goed ziek was. In je laatste mail aan mij, eind september, maakte je hier kort melding van zonder er verder een label aan te plakken of over enige prognose te reppen. Kort daarna kreeg Karin nog een berichtje van je waaruit we opmaakten dat het schrijven ervan je veel energie kostte, reden waarom Karin je terug schreef dat het oké was als je je energie spaarde. Sindsdien hadden we niets meer van je vernomen. En ook anderen niet, want op je website viel te zien dat de maandelijkse nieuwsbrief nu al twee maanden was uitgebleven.

Afgelopen woensdag besloot ik je een mail te zenden naar aanleiding van de transcripties van gesprekken met Nisargadatta welke je me had gevraagd te redigeren.

***

Lieve Jan,
het is stil rondom je, er verschijnen ook geen nieuwsbrieven meer, vraag me af hoe het met je gaat.
Wil je even melden dat ik toch begonnen was Nisargadatta te redigeren, kom ik er vandaag achter, lezend in het boek The Experience of Nothingness, dat het stuk waaraan ik werk daarin reeds prachtig geredigeerd is opgenomen. Ik zal zien of ook de volgende stukken overeen komen, dan zal ik dit werk kunnen staken.
Beterschap en liefs!
Joost

***

Je reageerde vrijwel altijd de dag erop, maar donderdag kwam er geen mail binnen. De afgelopen dag wel, ik voelde opwinding toen ik zag dat ´odiesuis´ de afzender was. Jij was het echter niet die achter het toetsenbord had plaatsgenomen, het was Gertrude.

***

Lieve Joost,
Inderdaad is het nogal stil gebleven qua berichtgeving rond Jan.
Jan's fysieke conditie verslechterde snel en helaas moet ik je meedelen dat Jan gisteravond overleden is. Zijn fysieke kleed was hem te krap geworden. Hij heeft zich 'ont-popt' en is nu vrijer dan de vlinder en de lucht.
Hij was echt klaar hier...
Zijn laatste week hebben we doorgebracht op Sablou waar we met vrienden alles organiseren rond begrafenis en afscheid. Woensdag wordt hij dan begraven op de begraafplaats van Plazac.

Veel liefs
Gertrude

***

Ook al lag zulk een bericht al enige tijd in de verwachting omdat het zo stil bleef, trof de onherroepelijkheid van dit bericht me toch als een enorme verrassing. Het was vier uur in de middag toen ik dit las, om zes uur zou ik Karin oppikken van haar werk. Ik merkte dat ik wat onrustig was geworden, het uurtje rust op bed na een korte nacht slaap geen optie meer achtte, en ik hoorde me zeggen: "Och Jan…" Het feit drong meer en meer tot me door, emoties speelden op, maakten mijn ogen vochtig. Gevoelens van verdriet, verdriet zonder klacht. De woorden van Gertrude waren zo prachtig gekozen. Ik besloot om rond vijf uur reeds bij Karin te zijn.

"Och Jan...¨, tegen wie zei ik dat? De dag voor je overlijden schreef ik je dat de transcripties van Nisargadatta in het boek The Experience of Nothingness reeds kundig geredigeerd waren verschenen, en nu was jij in die Nothingness verdwenen? Ja en nee. Ja, want iedere vorm waar je gebruik van maakte heb je hier achter gelaten om begraven te laten worden. Nee, omdat ik je onvoorwaardelijke vriendschap herinner, omdat je me ermee inspireerde, omdat ik er zo van genoot nog het Haagse schoffie in je gesproken woorden te horen terwijl de liefde er doorheen straalde. Straalt moet ik zeggen, want het is wat je actueel in mij achter hebt gelaten, en het leeft.

Karin zei op een dag, alweer een ruime tijd geleden:
"Joost, ik luister graag naar verschillende wijze sprekers, maar nu ik Jan van Delden heb gehoord voel ik iets dat ik nog nooit heb gevoeld: ik wil hem heel graag ontmoeten!" Ik schreef diezelfde dag een email naar Jan en ontving de dag daarop een email terug, het begin van een lange mailwisseling. Karin en ik hadden het plan in de zomer naar Frankrijk af te reizen voor een samenzijn met Jan en Gertrude en andere bezoekers. Kosten van verhuizen en de nieuwe woning inrichten waren echter dusdanig dat we dit plan voor dit jaar lieten varen.

Ik was om vijf uur bij Karin in de gezondheidswinkel in Bandon. Ik leidde rustig in dat ik bericht van odiesuis had ontvangen, geschreven door Gertrude, zag aan Karin´s ogen dat ze open stond voor ieder feit nu, en meldde dat Jan gisteren was overleden. Haar handen gingen voor haar ogen. Even geheel alleen met Jan. We omarmden elkander. Ze vroeg naar de woorden van Gertrude. Die kon ik bijna letterlijk herhalen, omdat ik ze zo mooi gekozen had gevonden.

Verdriet, geen bezwaar. Verdriet gaat diep. Daar stonden Karin en ik dan in een winkelcentrum te omhelzen en te praten over een man die we nooit in levende lijve hadden ontmoet. En die man zou nu dood zijn. Aan onszelf af te zien bleek hij echter springlevend, zij het niet vormvast.

In de auto naar huis had ik een audiobestand op mijn telefoon aangezet, die we eerder hebben gehoord en nu toch dieper doorklinkt:

Jan merkte vaak op dat hij dyslectisch was. Het heeft me nooit gestoord. Ik schreef hem op een dag dat het wat mij betreft, met mijn hang naar exact formuleren enerzijds en mijn liefde voor poëzie anderzijds, een unieke kwaliteit betreft die mensen in Jan herkennen. Het is zeker wat hij zegt, maar dit optimaal geworden in de energie die hij draagt (adhd dingetje, kon hij zeggen) waardoor al de onafgemaakte zinnen en de haast waarmee hij spreken kon mij als een symfonie van weldaad in de oren klonk. En nog altijd klinkt. Ik ben diep geraakt door dit orakel.

Dit is niet de plek, noch het moment, om uit te leggen waar Jan nu eigenlijk voor staat, dat doet hij zelf wel in de prachtige voordracht ´Stoelendans´ die hij in vroeger jaren hield, en welke aan het eind van dit bericht te vinden is.

Dank lieve Jan, dat deze jou onbekende man, zomaar je leven binnen mocht komen en je hem op zijn wenken bediende via de digitale snelweg. Je zond me transcripties van Wolter Keers, je leraar, omdat je wist dat ik op de voordrachten van Wolter gesteld was. Je had mij gevraagd of ik de transcripties kon redigeren en zo kwam een geheel nieuw geredigeerd manuscript tot stand: Teksten over Yoga & Vedanta (1977-1979) ─ Wolter A. Keers

***

En dan zoek ik zojuist 
op de computer een mooie foto van je
kom ik de werkmap tegen
Teksten Wolter Keers en Jan van Delden
en opeens is het klaar
opeens is het helder
en niet langer
van woorden en vormen gemaakt;
die map kan weg,
de kern is reeds gegeven.

***

Tranen van genade. Geen drama, fijne tranen van aanvaarden dat je moest gaan. Je hebt bepaald niemand tekort gedaan, je geheel gegeven. Met ook dat Haags straat schoffie nog in je aanwezig, en al die andere ´jantjes´ waar je zo zegenrijk over sprak, omdat je er je luisteraars mee aangaf dat de tijd van zelfverbetering voorgoed voorbij mag zijn. Herken de jantjes, laat je er niet meer door bepalen, en vrijheid is het feit.

Gurus suggereren vaak een zuivering en een ideale staat die in de toekomst ligt, jij rekende daar, overigens zonder wie dan ook te kleineren, radicaal mee af en zei: je bent al Thuis. En als je sprak over de laagjes die een ieder over dat Thuis heen legt, dan waren je voorbeelden altijd uit je vroeger leven, met een glas bier in de hand, met je belangstelling voor de piemel en de meisjes, met je heilige episode dat allemaal achter je te laten en toen kwam je Wolter tegen. En Wolter zei je: als je zo serieus bent kan ik niets met je aanvangen. Je hebt je heiligheid diezelfde dag weer voor je oude zonden ingeruild. En ik mag verstaan waarom. Dank je met Hart en ziel Jan, wat jij ons nagelaten hebt zal nog velen bedienen die zien dat de wereld vol waanzin is en er de kern van willen verstaan.

Je gesprekken met Patrick Kicken vind ik fantastisch, en feitelijk ook je gesprekken met wie dan ook. Er zijn twee voordrachten die ik hier graag laat volgen omdat ze goed vertegenwoordigen hoe jij in de vorm was, en hoe de vorm de aanwezigheid van God niet hoeft te verhinderen.